Theo nhiều chuyên gia, nền kinh tế toàn cầu có thể sẽ đối diện với cuộc suy thoái mạnh mẽ vào năm 2023. Điều này cũng đã thể hiện rõ ở những dấu hiệu của thị trường gần đây, đặc biệt là lạm phát. Vậy thì suy thoái kinh tế là gì? Nguyên nhân và hậu quả của suy thoái đối với nền kinh tế như thế nào? Hãy cũng ATP Holdings tìm hiểu ngay tại bài viết này nhé.
Suy thoái kinh tế là gì?
Suy thoái kinh tế là một thuật ngữ trong kinh tế học vĩ mô, được hiểu là sự sụt giảm hoạt động kinh tế kéo dài trong nhiều tháng liên tiếp.
Tình trạng suy thoái kinh tế thường được ghi nhận sau 2 quý kinh tế tăng trưởng “âm”, được thể hiện qua chỉ số GDP và các chỉ số hàng tháng khác như sản xuất công nghiệp, việc làm, thu nhập, thương mại…
Nguyên nhân gây nên tình trạng suy thoái kinh tế
Nguyên nhân đích thực gây suy thoái kinh tế luôn là vấn đề gây ra tranh luận.
Đa phần những nhà kinh tế học cho rằng nguyên nhân sâu xa là do chu kỳ của các yếu tố nội sinh và tác động của các yếu tố ngoại sinh. Các yếu tố ngoại sinh có thể kể đến như: chiến tranh, giá xăng dầu, thời tiết… gây suy thoái kinh tế nhất thời hoặc tăng trưởng nhất thời.
Theo kinh tế học nước Áo: Nguyên nhân chủ yếu gây suy thoái kinh tế toàn cầu là do lạm phát, hay cụ thể là vấn đề của cung tiền tệ. Sự suy thoái là cơ chế tự nhiên nhằm điều chỉnh lại nền kinh tế trong giai đoạn tăng trưởng hoặc lạm phát quá mức.
Theo các học giả tiền tệ lại cho rằng: chính sự quản lý tài chính yếu kém của chính phủ mới là nguyên nhân chính gây ra suy thoái kinh tế, còn sự thay đổi cơ cấu kinh tế chỉ là yếu tố phụ.
Những dấu hiệu nhận biết suy thoái kinh tế
1. Vấn đề nợ xấu gia tăng
Trong thời điểm mà lạm phát tăng cao, người dân thiếu việc làm, tỉ lệ thất nghiệp cao, mức lương suy giảm… thì vấn đề nợ xấu cũng sẽ có nguy cơ tăng theo.
Nợ xấu xảy ra khiến chính phủ bắt buộc phải đi vay ở quốc gia khác. Nếu trong thời gian dài vẫn không có sự chuyển biến tốt thì tình trạng nợ xấu sẽ càng trầm trọng.
2. Vấn đề thị trường lao động
Nền kinh tế được coi là xấu khi số lượng người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng cường. Bởi vì Điều này cho thấy các doanh nghiệp có xu hướng thu hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh, chọn lựa sáp nhập, thậm chí giải thể. Điều đó gây ra sự tái cơ cấu lao động, tiết kiệm nhân sự, giảm biên chế,… tất cả đều là những dấu hiệu cho một cuộc suy thoái kinh tế đang đến gần.
Ngoài ra, dữ liệu về tiền lương hằng tháng cũng biểu hiện về tình hình thị trường lao động. Thu nhập của người dân bị giảm sẽ gây ảnh hưởng đến GDP quốc nội. Nếu nhiều công ty ngừng tuyển thêm công nhân, sa thải nhân sự, tiết kiệm lương,… cần quan trọng quan tâm vì chúng là những biểu hiện mầm mống của cuộc suy thoái.
Khi phân tích về thị trường lao động, bạn cần phải quan tâm đến lực lượng nhân sự được tuyển nhân sự thời vụ. Thường họ được tuyển khi doanh nghiệp đang thiếu người, mở rộng công việc và có sự tăng trưởng. Tuy nhiên nếu như kinh doanh xuống dốc, những nhân sự tạm thời này là người trước nhất mất việc và đánh mất nguồn thu nhập.
3. Tâm lý kinh doanh
Tâm lý dè dặt của người đầu tư khi quan sát thấy nền kinh tế bất ổn định, chiến tranh, leo thang vật giá,… theo phân tích của chuyên gia kinh tế cao cấp của JPMorgan Chase & Co – Jess Edgerton: Suy thoái sẽ dẫn tới việc giảm chi tiêu vốn, về dài hạn gây tác động mạnh đến hoạt động bán hàng, nhu cầu lao động của tổ chức.
Trong tình hình ngày nay, niềm tin của người đầu tư trên thế giới vào nền kinh tế thế giới đang có xu hướng giảm xuống. Báo cáo thực tế của Global CEO Outlook chỉ ra rằng: Trong 4 nền kinh tế lớn là Anh, Pháp, Úc, Trung Quốc thì chưa đến một nửa số CEO tại đây tự tin vào triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế thế giới.
4. Điều kiện tín dụng
Nhắc tới những tác nhân gây suy thoái kinh tế là gì, chắc chắn không thể bỏ qua các biểu hiện của tín dụng bank. Khi điều kiện vay vốn trở thành chông gai, đặc biệt là đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng được coi là biểu hiện cho thấy sự suy thoái kinh tế.
Lúc này các bank đang thắt chặt chính sách cho vay vì họ cảm nhận rủi ro trong tương lai của những khoản vay đó. Nhiều cuộc điều tra, khảo sát nhằm thăm dò ý kiến chuyên viên cho vay bank, thông số điều kiện tín dụng là những đầu mối quan trọng để nhận xét dấu hiệu nền kinh tế đang tốt hay suy thoái.
5. Thay đổi lãi suất trái phiếu
Các chuyên gia kinh tế dựa vào đường cong lãi suất trái phiếu để nhận ra tín hiệu của một cuộc suy thoái. Trong tài chính, đường cong lãi suất trái phiếu Yield Curve là đường biểu hiện mức lãi suất không giống nhau đối với những khoản vay có thành quả ngang nhau và kỳ hạn không giống nhau. Ví dụ trái phiếu kỳ hạn 2 năm so sánh với trái phiếu kỳ hạn 2 tháng,…
Lạm phát đã ảnh hưởng tới đường cong trái phiếu:
- Khi lạm phát tăng, lượng trái phiếu mua vào cao nhằm mục tiêu dùng lãi suất bù đắp phần mất giá, lúc này đường cong lãi suất thể hiện tác động của thị trường đối với nền kinh tế.
- Trái lại khi lạm phát giảm, nhu cầu mua vào thấp, bán ra cao để thu hồi vốn thay vì chờ nhận lãi.
Đường cong lãi suất trái phiếu kỳ hạn 3 tháng và 10 năm đã ảnh hưởng lớn đến cuộc suy thoái gần đây nhất của Hoa Kỳ. Khi lạm phát của quốc gia này tăng nhanh, theo quy tắc, lãi suất lâu dài phải cao hơn so với lãi suất ngắn hạn. Tuy nhiên nếu lãi suất dài hạn lại thấp hơn so với lãi suất ngắn hạn thì đường cong có dấu hiệu đảo ngược, đồng nghĩa với việc tăng trưởng kinh tế giảm.
Hậu quả của suy thoái kinh tế là gì
Khi nền kinh tế bị suy thoái, bạn sẽ nhận thấy được sự ảnh hưởng rõ rệt như:
- Ngành vận tải biển: phần lớn hàng hóa trên toàn cầu được vận chuyển bằng cách làm này, khi nền kinh tế suy thoái thì Mọi thứ bị đình trệ, từ dầu thô, nông sản, nguyên vật liệu, xe cộ,… mọi thứ đều ứ đọng, không lưu thông. Điều này làm cho hoạt động giao thương bị ùn tắt, doanh nghiệp không có hàng bán, hàng hóa sản xuất, không hề có hợp đồng ký mới, đền bù hợp đồng, thua lỗ,…
- Lượng tiêu thụ dầu mỏ quyết định cực kì lớn đến tình hình phát triển kinh tế của mỗi đất nước, mỗi khu vực. Khi sự suy thoái xảy ra, nhu cầu về dầu mỏ bị giảm sút báo hiệu cho sự phát triển chậm lại của tất cả nền kinh tế.
- Thị trường tài chính – chứng khoán bị suy giảm vì các chỉ số trên sàn giao dịch là con số biết nói, chúng phản ánh trực quan nhất tình hình kinh tế của mỗi đất nước.
- Tỉ lệ thất nghiệp cao dù các gói kích cầu của chính phủ được đưa ra: tác động của sự suy thoái làm % thất nghiệp tại nhiều quốc gia tăng cường, dù là nước kém phát triển hay đang tăng trưởng cũng không thể tránh khỏi tình trạng này. Thất nghiệp nâng cao, không ít người không có việc làm có thể dẫn tới các vấn đề về chủ đạo trị, xã hội.
- Hoạt động thương mại thế giới sụt giảm: Khi cung và cầu giảm, tiêu sử dụng tư nhân, đầu tư của doanh nghiệp, công việc sản xuất, xuất nhập khẩu các sản phẩm, nguyên vật liệu từ thị trường bên ngoài bị giảm sút.
- Đồng tiền suy yếu: giá trị đồng nội tệ của đất nước giảm mạnh không những ảnh hưởng tới bản thân quốc gia đó, mà còn tác động đến nền kinh tế khác, nhất là các nước tùy thuộc nhiều vào xuất khẩu.
- Giá nguyên vật liệu thô, hàng hóa giảm: cụ thể nhất là giá dầu – yếu tố được sử dụng để đánh giá nhu cầu hàng hóa trên toàn cầu. Giá hàng hoá giảm sẽ tác động tới doanh thu của các công ty, khiến họ có thể sẽ phải thu hẹp bán hàng, nghiêm trọng hơn là phá sản.
Các cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu đã từng xảy ra
Cuộc đại suy thoái – Great Recession năm 2009 là cuộc suy thoái kinh tế và giảm sút tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu, xảy ra ở nhiều quốc gia trên thế giới. Nguyên nhân sâu xa của sự kiện này được cho là từ suy thoái kinh tế Hoa Kỳ cuối thập niên 2000 và cuộc khủng hoảng tài chính giai đoạn 2007 – 2010.
Ngoài ra, còn những cuộc suy thoái kinh tế lịch sử khác như:
- Đại suy thoái năm 1929 – 1933: Thời điểm các sàn giao dịch chứng khoán đang hết sức nhộn nhịp thì công việc sản xuất giảm, phần trăm thất nghiệp tăng nhanh. Các nhà đầu tư bắt đầu rời khỏi thị trường chứng khoán khiến mọi thứ sụp đổ gần như hoàn toàn.
- Cuộc suy thoái năm 1980 – 1982: do sự thay đổi chế độ ở Iran, giá dầu giảm mạnh. Sau đợt này, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã tăng mạnh lãi suất để phòng ngừa lạm phát xảy ra. Chính sách này đã khiến GDP Mỹ giảm ~ 2.5%, tỷ lệ đầu cơ cao nhất xấp xỉ 2%.
Theo các chuyên gia, có thể chúng ta sẽ phải đối diện với một cuộc suy thoái kinh tế vào 2022-2023…
Chúng ta nên làm gì khi suy thoái kinh tế diễn ra
Vậy trong thời kỳ suy thoái này mỗi cá nhân chúng ta nên làm gì là tốt nhất?
- Tiến hành xem xét, đánh giá các khoản nợ và loại bỏ chúng: Đừng để các khoản nợ đẻ lãi quá nhiều hàng ngày. Hãy tiết kiệm những chi tiêu không cần thiết để cắt giảm nợ và không phát sinh thêm nhiều khoản nợ khác.
- Theo dõi tài chính mỗi ngày: Hãy đặt ra những mục tiêu chi thu của bản thân mỗi ngày và nghiêm túc thực hiện chúng. Đừng nên phung phí thời gian và tiền nong cho những điều không đáng.
- Tìm thêm nguồn thu nhập: Bên cạnh công việc toàn thời gian, hãy tìm thêm những công việc khác có thể giúp bạn tăng cường thu nhập, chẳng hạn như kinh doanh online hay sử dụng nghề tay trái để hái ra tiền trong mỗi lần rảnh rỗi chẳng hạn. Khi đó nếu như không may doanh nghiệp của bạn bắt đầu cắt giảm nhân viên, bạn vẫn có khả năng xoay sở để nuôi sống bản thân.
- Đầu tư: Đầu tư cũng là một trong các phương pháp hỗ trợ bạn có thêm nhiều nguồn thu nhập lâu dài. Nhưng phải lưu ý rằng bạn thật sự có tầm nhìn chắc chắn trong lĩnh vực bạn muốn đầu tư.
- Dự trù một khoản tiết kiệm có thể nuôi sống bạn ít nhất nửa năm.
- Đừng quá sợ ngại về suy thoái kinh tế mà khiến bản thân luôn sống trong sợ hãi. Hãy giữ một cái đầu lạnh để tạo có thể những bứt phá về tài chính.
Kinh tế suy thoái cũng đáng lo lắng nhưng chúng ta hoàn toàn có thể cố gắng để cùng nhau vực dậy nền kinh tế. Việt Nam chúng ta đã và đang làm rất tích cực để đưa quốc gia quay lại trạng thái thông thường. vì thế nên mỗi chúng ta hãy tự ý thức để thoát khỏi suy thoái kinh tế cũng như những ảnh hưởng của nó càng sớm càng tốt, nhất là đối diện trước cuộc suy thoái kinh tế năm 2023 này.
Đừng chỉ đặt câu hỏi “kinh tế suy thoái nên làm gì?” Mà hãy bắt đầu hành động ngay hôm nay.
Lời kết
Vừa rồi là tất tần tật những thông tin liên quan đến suy thoái kinh tế toàn cầu mà ATP HOLDINGS tổng hợp được. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn trả lời được câu hỏi: suy thoái kinh tế là gì? Nguyên nhân gây ra suy thoái kinh tế và hậu quả của nó để lại. Và quan trọng nhất là chúng ta cần làm gì trong thời kỳ suy thoái kinh tế.
Đọc thêm những kiến thức liên quan:
