Tóm tắt sách “Phương thức Toyota”

Cập nhật lần cuối: 25/04/2024
ATP Team
Thư viện sách

Đánh giá bài viết

Cuốn sách “Phương thức Toyota” của tác giả Jeffrey K. Liker là một tác phẩm kinh điển về quản trị doanh nghiệp, hé mở bí quyết đằng sau thành công vang dội của tập đoàn Toyota.

Mục lục

Giới thiệu về sách

Thông tin về sách:

Tác giả: Jeffrey K. Liker
Nhà xuất bản Tri Thức 2006
Sách gồm 414 trang

Về tác giả:

Tiến sĩ Jeffrey K. Liker là một giáo sư và đồng thời là giám đốc chương trình phát triển sản phẩm tinh gọn tại Đại học Michigan. Ông là tác giả và cộng tác giả của 65 bài báo và 5 cuốn sách được biết đến rộng rãi. Ông đã đoạt giải Shingo vào năm 1998 và có chuyên môn tư vấn về sản xuất tinh gọn cho các tập đoàn như GM, Ford, PPG, Industries và nhiều tập đoàn khác.

Tóm tắt sách “Phương thức Toyota”

Các chiếc xe Toyota nổi tiếng với chất lượng vượt trội, độ bền cao và ít cần sửa chữa, điều này không chỉ là kết quả của sự tiến bộ trong phương pháp sản xuất mà còn là nhờ vào việc áp dụng 14 nguyên tắc hoàn hảo mà công ty Toyota đã đề ra. Nhờ vào việc tuân thủ các nguyên tắc này, Toyota đã có thể tập trung vào chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu chi phí hoạt động cũng như lượng hàng tồn kho. Đây thực sự là một tiêu chuẩn cao mà Toyota đã xây dựng và duy trì trong suốt thời gian dài.

Sức mạnh toàn cầu của phương thức Toyota: Hoạt động vượt trội là vũ khí chiến lược

Toyota đã tiên phong trong việc phát minh phương pháp sản xuất tinh gọn, tối ưu hóa thời gian và nguồn lực, nhằm đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng cao và giá cả phải chăng, đồng thời đáp ứng được nhu cầu đa dạng của khách hàng. Bằng cách loại bỏ hoàn toàn sự lãng phí về thời gian, nguồn lực và vật liệu, Toyota đã xây dựng một hệ thống sản xuất và kinh doanh chất lượng, linh hoạt và hiệu quả. Thành công này được đạt được thông qua việc chọn lựa giải pháp có giá thành thấp nhưng vẫn đảm bảo tính tin cậy của công nghệ. Đồng thời, Toyota cũng tạo dựng một văn hóa tự học và liên tục cải tiến, theo mô hình 4P của phương pháp sản xuất Toyota. Đây chính là yếu tố quan trọng giúp Toyota duy trì vị thế hàng đầu trong ngành công nghiệp ô tô và được khách hàng đánh giá cao.

Phát triển hệ thống sản xuất Toyota (TPS)

Sau Thế chiến II, thị trường của Toyota ban đầu khá nhỏ, nhưng họ đã phải đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Trên cùng một dây chuyền sản xuất, Toyota phải tạo ra nhiều mẫu sản phẩm khác nhau, dẫn đến sự phát triển của Hệ thống Sản xuất Toyota (TPS).

Sự khởi nguồn của TPS xuất phát từ ý tưởng “hệ thống kéo” được thấy thường xuyên tại các siêu thị Mỹ – nơi sản phẩm mới được thêm vào khi chúng được bán hết.

Trong quá trình sản xuất, công đoạn 1 không sản xuất linh kiện cho đến khi công đoạn 2 sử dụng hết linh kiện từ công đoạn 1. Điều này tạo ra một sức kéo, thúc đẩy việc xem xét lại chu trình sản xuất thông qua Kanban.

Toyota cũng học hỏi từ nhà chiến lược Edwards Deming để định rõ yêu cầu của khách hàng, áp dụng phương pháp giải quyết vấn đề có hệ thống và liên tục cải tiến (Kaizen).

Trái tim của hệ thống sản xuất Toyota:

Trái tim của hệ thống sản xuất Toyota nằm ở việc loại bỏ hoàn toàn các lãng phí trong kinh doanh và quy trình sản xuất, bao gồm:

Sản xuất dư thừa và tích trữ hàng tồn kho nhiều.
Thời gian chờ đợi không cần thiết.
Việc vận chuyển không hiệu quả.
Gia công quá mức hoặc không chính xác.
Chuyển động không cần thiết.
Sản phẩm lỗi.
Khuyến khích sáng tạo từ nhân viên.

Toyota chủ động áp dụng 14 nguyên tắc của phương thức sản xuất Toyota:

Nguyên tắc 1: Quản lý dựa trên triết lý dài hạn, thậm chí hy sinh mục tiêu tài chính ngắn hạn, định hình triết lý dài hạn của Toyota là “Làm những điều tốt đẹp cho công ty, nhân viên, khách hàng và toàn xã hội”.

Toyota đặt mục tiêu làm hài lòng khách hàng, vì họ tin rằng khách hàng hài lòng sẽ giới thiệu cho những người khác. Điều này thể hiện rõ qua sự thành công của dòng xe hạng sang Lexus.

Nguyên tắc 2: Thiết lập chuỗi quy trình liên tục để phát hiện và sửa chữa sai sót.

Toyota áp dụng hệ thống sản xuất tinh gọn, tối ưu hóa việc sử dụng nguyên liệu và quy mô sản xuất, đồng thời tự tổ chức các đơn vị công việc theo sản phẩm thay vì theo quy trình. Điều này giúp giải quyết các vấn đề nhanh chóng, tăng cường chất lượng, linh hoạt, năng suất và an toàn lao động.

Nguyên tắc 3: Sử dụng hệ thống kéo để tránh sản xuất quá mức.

Toyota sử dụng hệ thống Just-in-time (JIT) để cung cấp hàng hóa cho khách hàng đúng nhu cầu, đúng thời điểm và đúng số lượng. Họ nhập hàng theo yêu cầu để tránh tích trữ hàng tồn kho không cần thiết.

Nguyên tắc 4: Bình quân số lượng công việc (heijuka).

Quy trình sản xuất của Toyota không tập trung vào một đơn hàng cụ thể, mà chia đều công việc để sản xuất ra số lượng và loại sản phẩm như nhau mỗi ngày. Điều này giúp đảm bảo chất lượng, giảm rủi ro không bán được hàng và cân bằng lao động và máy móc.

Nguyên tắc 5: Xây dựng văn hóa tự kiểm tra và khắc phục các vấn đề ngay từ đầu.

Toyota xây dựng các thiết bị cảnh báo trong dây chuyền sản xuất để phát hiện và khắc phục sớm các vấn đề về chất lượng, đảm bảo sản phẩm chất lượng và tăng cường năng suất và lợi nhuận.

Nguyên tắc 6: Tiêu chuẩn hóa các công việc là cơ sở cho việc cải tiến liên tục và khích lệ nhân viên.

Tiêu chuẩn hóa đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự cải tiến, sáng tạo và phát triển liên tục cùng với chất lượng. Các tiêu chuẩn cần phải cụ thể và đồng nhất để thể hiện mức độ linh hoạt.

Nguyên tắc 7: Quản lý trực quan để không bỏ sót bất kỳ vấn đề nào.

Toyota sử dụng nguyên tắc 5S để loại bỏ các lãng phí:

Phân loại (Sort): Giữ lại những thứ cần thiết và loại bỏ những thứ không cần thiết.
Sắp xếp (Straighten): Mỗi vật phẩm có vị trí cố định của nó.
Sạch sẽ (Shine): Kiểm tra để phát hiện các vấn đề có thể ảnh hưởng đến chất lượng.
Chuẩn hóa (Standardize): Thiết lập các nguyên tắc để duy trì và giám sát ba nguyên tắc trên.
Duỵ trì (Sustain): Duy trì một môi trường làm việc ổn định và tiếp tục cải tiến quy trình làm việc.

Nguyên tắc 8: Chỉ sử dụng công nghệ đáng tin cậy, được kiểm chứng để đáp ứng nhu cầu của nhân viên và quy trình.

Công nghệ mới phải phù hợp với con người, triết lý và nguyên tắc hoạt động của công ty, mang lại giá trị gia tăng cho quy trình hiện tại. Toyota không chấp nhận công nghệ mới nếu có mâu thuẫn nào. Việc áp dụng công nghệ mới phải tuân theo nguyên tắc đồng thuận trong công ty.

Nguyên tắc 9: Phát triển các nhà lãnh đạo hiểu sâu về công việc, cuộc sống và triết lý của công ty và truyền đạt cho những người khác.

Sự thay đổi văn hóa gây ra sự xáo trộn trong công ty. Do đó, Toyota không tuyển chọn các nhà lãnh đạo từ các công ty khác. Họ chỉ tìm kiếm những nhà lãnh đạo từ bên trong tổ chức và thúc đẩy sự thăng tiến từ cấp trung lên cấp cao để họ hiểu và sống theo văn hóa Toyota mỗi ngày, cũng như quan tâm đào tạo những người dưới họ để hiểu và thích nghi với phương pháp Toyota.

Nguyên tắc 10: Phát triển cá nhân và tập thể xuất sắc theo triết lý của công ty.

Toyota luôn đặt động lực và cảm hứng cho nhân viên để họ tiến tới sự hoàn hảo:

Tháp nhu cầu của Maslow: Đáp ứng nhu cầu ở mức thấp và dần dần đưa nhân viên lên các mức độ cao hơn thông qua tiền lương, bảo đảm việc làm, điều kiện làm việc an toàn, lòng tự trọng và tự khẳng định…
Lý thuyết công việc phong phú của Herzberg: Tạo ra môi trường làm việc hấp dẫn, tích cực và phát triển 5S, chính sách nguồn lực, luân chuyển công việc và phản hồi nội bộ.
Phương pháp quản lý khoa học của Taylor: Chuẩn hóa công việc, đào tạo và khen ngợi. Toyota tuân thủ các nguyên tắc lãnh đạo ở cấp nhóm thay vì cấp cá nhân.
Thuyết điều chỉnh hành vi: Toyota rút ngắn thời gian chỉ đạo và tiếp nhận phản hồi. Các vấn đề được giải quyết nhanh chóng, lãnh đạo đi sâu vào công việc của nhân viên.
Thuyết đặt mục tiêu: Thiết lập mục tiêu cụ thể, khả thi và thách thức. Tiêu chuẩn được đặt ra thông qua hoshin kanri (phát triển chính sách).

Nguyên tắc 11: Tôn trọng mạng lưới đối tác và các nhà cung cấp bằng cách thách thức họ và hỗ trợ họ tiến bộ.

Xem đối tác và nhà cung cấp như một phần của doanh nghiệp. Đặt ra mục tiêu thách thức và hỗ trợ họ đạt được mục tiêu đó.

Nguyên tắc 12: Tự mình xem xét hiện trường để hiểu rõ tình hình (Genchi Genbutsu).

Suy nghĩ và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu được kiểm chứng bởi chính bản thân.

Nguyên tắc 13: Ra quyết định thông qua sự đồng thuận, xem xét kỹ lưỡng mọi khả năng và thực hiện nhanh chóng.

Tìm hiểu về tình hình hiện tại, nguyên nhân của vấn đề và xem xét rộng rãi các giải pháp, tạo sự đồng thuận trong nhóm và thực hiện các quyết định một cách nhanh chóng.

Nguyên tắc 14: Trở thành một tổ chức biết học hỏi thông qua việc không ngừng tự phê bình (Hansei) và cải tiến liên tục (Kaizen).

Xây dựng quy trình chuẩn và ổn định về giám sát và cải tiến liên tục để tìm ra nguyên nhân của những yếu kém và áp dụng biện pháp khắc phục.
Xây dựng một quy trình yêu cầu ít lưu trữ hàng hóa nhất để giảm lãng phí về tài nguyên và thời gian.
Phát triển một đội ngũ nhân viên ổn định, luôn học hỏi. Xử lý công việc hiệu quả, đề xuất nhân sự trong tổ chức.
Chuẩn hóa quy trình tốt nhất cho mỗi dự án và mỗi lãnh đạo mới.

Áp dụng phương pháp Toyota vào tổ chức của bạn

Phát triển và thực hiện bản đồ dòng giá trị thông qua các buổi hội thảo Kaizen.

Giai đoạn 1: Chuẩn bị cho buổi hội thảo

Xác định rõ phạm vi. Xác định điểm bắt đầu hoặc điểm khởi đầu và sản phẩm cuối cùng đến khách hàng.
Đặt ra mục tiêu. Thiết lập mục tiêu đo lường mà đội ngũ cần hướng đến. Các mục tiêu này cần phải phù hợp với văn hóa tổ chức và được thiết lập để giảm thiểu thời gian, cải thiện chất lượng và giảm chi phí.
Tạo bản đồ sơ bộ tình trạng hiện tại. Một nhóm gồm khoảng 3 đến 4 người nên tiến hành đánh giá quy trình hiện tại. Ghi chú thời gian cần thiết cho từng công đoạn và thời gian chờ đợi giữa các công đoạn. Đây là công việc chuẩn bị quan trọng nhất vì nó giúp tiết kiệm thời gian trong buổi hội thảo.
Thu thập tất cả các tài liệu liên quan. Ngoài việc thu thập thông tin về tình trạng hiện tại, nhóm cũng cần thu thập các mẫu đơn và tài liệu sử dụng trong quy trình. Bản sao của tất cả các thủ tục tiêu chuẩn cần được chuẩn bị trước cho suốt buổi hội thảo.
Treo bản đồ sơ bộ tình trạng hiện tại trong phòng của nhóm.

Giai đoạn 2: Buổi hội thảo Kaizen

Xác định ai là khách hàng? Nhóm đã xác định nhu cầu của khách hàng và các quy trình để hỗ trợ và tăng thêm giá trị.
Phân tích tình trạng hiện tại. Phân tích các bước của quy trình và dòng quy trình. Xác định các yếu tố tạo ra giá trị và các yếu tố không tạo ra giá trị. Loại bỏ các yếu tố không tạo ra giá trị.
Phát triển tầm nhìn cho tương lai. Khuyến khích mọi người tham gia vào việc tư duy và ghi chép ý tưởng của họ. Nhóm cần đánh giá mỗi ý tưởng và xác định ý tưởng nào có thể giúp đạt được mục tiêu.
Thực hiện. Phát triển một kế hoạch đào tạo và truyền thông.
Đánh giá. Đánh giá kết quả bằng cách thiết lập các tiêu chuẩn để theo dõi tiến trình và thúc đẩy cải tiến không ngừng.

Giai đoạn 3: Sau buổi hội thảo – Cải tiến và tiếp tục

Đánh giá tầm quan trọng của các yếu tố được xem xét từ kế hoạch dự án.
Đánh giá các tiêu chuẩn quy trình để đảm bảo cải tiến.
Thảo luận về các cơ hội khác để cải tiến.
Tiếp tục cải tiến quy trình. Xây dựng một tổ chức học hỏi linh hoạt của riêng bạn, học hỏi từ phương pháp Toyota.

12 gợi ý để chuyển đổi công ty của bạn thành một tổ chức tinh gọn

Bắt đầu từ các hệ thống kỹ thuật; tiếp tục nhanh chóng với các thay đổi trong văn hóa.

Học hỏi thông qua việc thực hiện trước và đào tạo sau đó.
Bắt đầu với những người làm mẫu cho dòng giá trị để minh họa tính tinh gọn trong hệ thống và cung cấp một mô hình tự chứng minh.
Sử dụng sơ đồ dòng giá trị để phát triển tầm nhìn tương lai và hỗ trợ quá trình học hỏi quan sát.
Sử dụng hội thảo Kaizen để truyền đạt và tạo ra các thay đổi nhanh chóng.
Xây dựng cấu trúc dựa trên các dòng giá trị.
Thúc đẩy việc thực hiện bắt buộc.
Một cuộc khủng hoảng có thể thúc đẩy xu hướng tinh gọn, nhưng không nên làm cho công ty mất quá nhiều thời gian.
Tận dụng cơ hội để tạo ra ảnh hưởng tài chính lớn.
Cải thiện lại các tiêu chuẩn quy trình để phù hợp với quan điểm của các dòng giá trị.
Xây dựng trên nền tảng của công ty để phát triển con đường của bạn.
Tuyển dụng hoặc phát triển những nhà lãnh đạo tinh gọn và xây dựng hệ thống kế nhiệm.
Sử dụng các chuyên gia để truyền đạt và đạt được kết quả nhanh chóng.

Lời kết

“Phương thức Toyota” là một cuốn sách giá trị, mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc về hệ thống quản lý hiệu quả và văn hóa doanh nghiệp độc đáo của Toyota. Cuốn sách là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, nhà quản trị và những ai quan tâm đến việc nâng cao hiệu quả hoạt động và xây dựng văn hóa doanh nghiệp thành công.

Người tóm tắt: Trần Phú An

www.nhuongquyenvietnam.com

Xem thêm: Tóm tắt sách “Phá vỡ giới hạn để kiến tạo trật tự”

Chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy hữu ích!